تقویت فن بیان در کودکان

” چیکار کنم که فرزندم بتونه راحت کلمات رو ادا کنه؟”، “برای تقویت فن بیان باید فرزندم رو چه کلاسی ببرم؟”، “کتاب یا فیلم آموزشی برای تقویت فن بیان کودک هست؟ ” و …

این‌ها همه سوالات پر چالشی هستند که ذهن اکثر والدین با فرزندانی که دچار مشکل فن بیان هستند، به خود درگیر می‌کند. خیلی از کودکان در ادای صحیح کلمات با مشکل رو به رو هستند و نمی‌توانند به درستی کلمه را بیان کنند، برخی دیگر به دلیل کم حرفی، خانواده را مجاب می‌کنند تا برای تقویت بیان به فکر یک راهکار موثر باشند و کودک خود را برای بهبود و آموزش فن بیان به کلاس های تقویتی یا نزد یک روانشناس خبره و گفتار درمان ببرند.

در ادامه این مقاله قصد داریم علاوه بر معرفی فیلم و کتاب آموزشی برای تقویت فن بیان کودکان ، راهکارهای موثر برای تقویت این مهارت به شما معرفی کنیم پس از شما دعوت می‌کنیم تا انتهای متن ما را همراهی کنید.

۴ اصل مهم در فن بیان کودکان

به طور کلی ۴ اصل مهم در فن بیان کودکان وجود دارد. برای اینکه کودکان بتوانند به بهترین نحو نکات مهم و لازم را در زمینه تقویت بیان آموزش ببینند، به یک استاد ماهر و تمرینات مستمر نیاز دارند. پس حتماً باید به این موضوع توجه داشته باشید. از آنجایی که این ۴ مهارت در فن بیان مکمل یکدیگر هستند باید در کنار هم آموزش داده شوند تا بهترین نتیجه در یادگیری خردسالان حاصل شود.

1- غلبه بر خجالتی بودن

یکی از دلایلی که باعث می‌شود کودکان آنچه را که در ذهن خود دارند در حضور جمع بیان نکنند، خجالتی بودن آنهاست. به همین منظور اگر می‌خواهید فرزندتان به راحتی و بدون خجالت زدگی به صحبت کردن در حضور افراد دیگر بپردازد، نکات تقویت فن بیان زیر را مد نظر داشته باشید:

• اجازه اظهار نظر دادن به کودکان:

برخی از والدین به دلیل اینکه سن فرزندشان کم است، به آنها اجازه صحبت کردن در مورد موضوعی را نمی‌دهند و همین مسئله موجب سرکوب کودک می‌شود.

کودکانی که اجازه اظهار نظر ندارند در بیرون از محیط خانه نیز ترس صحبت کردن و اظهار نظر درباره موضوعی را دارند تا مبادا از سوی والدین سرزنش شوند؛ بنابراین ترجیح می‌دهند در حضور جمع سکوت کنند. این موضوع باعث می‌شود کودک نتواند حرفش را بزند یا آنچه که باب میلش نیست را رد کند.

• حضور کودک در اجتماع:

معمولاً کودکانی که فعالیت بیشتری در اجتماع دارند بهتر می‌توانند نسبت به همسن و سالان خود صحبت کنند و این به دلیل تعامل مداوم آنها با سایر افراد است. حضور در گروه همسالان این فرصت را به کودکان می‌دهد تا بتوانند با افراد دیگری به جز والدین خود در حال صحبت باشند.

ارتباط با سایر افراد علاوه بر اینکه موجب افزایش اعتماد به نفس در کودکان می‌شود، به دلیل صحبت کردن و تقلید از دیگران به آنها کمک می‌کند تا به راحتی صحبت کنند و کلمات را به شیوه صحیح ادا کنند.

برای این منظور قرار دادن کودکان در محیط هایی مانند مهدکودک، خانه بازی، کلاس های هنری، کلاس های ورزشی و … می‌تواند در تقویت فن بیان کودک بسیار موثر واقع شود.

بهترین خانه بازی کودک در شرق تهران

2- گسترش دایره واژگان

یکی از تکنیک هایی که موجب تقویت فن بیان کودکان می‌شود گسترش دایره لغات است. بسیاری از کودکان، خصوصاً خردسالانی که در سال های اول زندگی خود هستند به دلیل محدود بودن دایره لغاتشان نمی‌توانند به طور کامل خواسته خود را بیان کنند و به جملات کوتاه و چند کلمه ای که گاها بی معناست اکتفا می‌کنند. گاهی اوقات سرزنش های خانواده، مورد تمسخر قرار گرفتن کودک، بی توجهی به آنها و … نه تنها کمکی به بهتر شدن کودک نمی‌کند، بلکه موجب خجالت و سرخوردگی آنها می‌شود و دیگر تمایلی برای صحبت کردن با دیگران ندارند.

برای گسترش دایره لغات کودکان بهتر است در روز، زمان بیشتری را برای صحبت کردن با آنها صرف کنید. همچنین کتاب خوانی، آواز خواندن، جمله سازی، و … می‌تواند راهکار خوبی برای افزایش دایره لغات کودکان باشد.

3- استفاده کردن از تلفظ صحیح کلمات

بسیاری از کودکان با وجود اینکه فن بیان قوی دارند اما با این حال در ادا صحیح کلمات با مشکل رو به رو هستند. این موضوع حتی ممکن است به دلیل تشویق بزرگسالان به نوع صحبت کردن کودک باشد؛ برای مثال کودک ۵ ساله ای را تصور کنید که به جای استفاده از کلمه “بیرون” از کلمه “دَدَ” یا به جای استفاده از کلمه “آماده” از کلمه “آدامه” استفاده می‌کند و مورد توجه و تشویق والدین یا سایر افراد قرار می‌گیرد.

حمایت و تشویق بزرگ‌ترها در خصوصِ این قضیه باعث تقویت و شکل گیری گفتار کودک شده و در نهایت ممکن است تا بزرگسالی استفاده از این کلمه را ادامه دهد و از شکل صحیح آن استفاده نکند. البته این تنها یکی از مواردی است که موجب تلفظ نادرست کلمات در کودکان می‌شود و به طبع، موارد دیگری نیز در این زمینه تاثیرات خود را می‌گذارد. اما راه حل آن چیست؟

شما برای آموزش شکل صحیح کلمات به کودک، می‌توانید از برخی از تکنیک ها در این راستا استفاده کنید از جمله:

• داستان سازی و داستان سرایی
• جمله سازی و پیدا کردن کلمه گمشده
• آموزش کلمات با استفاده از کارت واژگان

4- استفاده از زبان بدن

یکی از موثرترین عواملی که موجب تقویت فن بیان بهتر کودکان می‌شود استفاده صحیح از زبان بدن است. بنابراین تسلط در این زمینه می‌تواند کمک بزرگی به فن بیان بهتر کودکان کند. برای مثال زمانی که کودک مهارت استفاده صحیح از زبان بدن را می‌آموزد می‌داند که در مواقع صحبت کردن نباید مدام تکان بخورد و بیشتر باید بر روی صحبت و حرکات بدن متمرکز باشد.

والدین بهترین الگو های کودک هستند بنابراین می‌توانند برای آموزش این مهارت، بیشتر بر روی اعمال و رفتارشان دقت کنند. همچنین توصیه ای که برای والدین، در آموزش زبان بدن به کودکان داریم این است که:

• به خاطر داشته باشید برای رسیدن به یک هدف بزرگ باید در ابتدا آن را به اهداف و گام های کوچک تر تقسیم کنیم.
• سعی کنید برای صحبت کردن با فرزندتان وقت بیشتری برای او صرف کنید.
• از کتاب هایی که در این زمینه نوشته شده‌اند کمک بگیرید.
• مانند یک بزرگسال با او صحبت کنید.
• دائما اشتباهات او را گوش زد نکنید.

راهکار های کنترل عصبانیت در کودکان 3 تا 6 سال

۴ راهکار عالی برای تقویت فن بیان کودک

علاوه بر نکات گفته شده در متن فوق موادرد دیگری نیز برای تقویت فن بیان کودکان وجود دارد که در ادامه به برخی از این تکنیک های موثر اشاره می‌کنیم:

1. بازی اشیا و اجزا

یکی از مهم ترین ارکان در تقویت مهارت فن بیان، تصور ذهنی است؛ بر همین مبنی بسیاری از بازی‌ها، خصوصاً بازی های اشیاء و اجزاء بر پایه تصور و تجسم طراحی شده‌اند. به این صورت که در این بازی هر یک از شرکت کنندگان خود را به جای یک شی یا یک جزء تصور می‌کند و از زبان او شروع به حرف زدن می‌کنند، مانند:

• دست یک عروسک
• صحبت کردن به جای یک گل
• چرخ ماشین اسباب بازی یا هر وسیله دیگری که کودک ارتباط بیشتری با آن برقرار می‌کند.

2. من پادشاه یا ملکه هستم

اصلی ترین هدف این بازی، ترغیب کودکان به صحبت کردن درباره آنچه که در ذهنشان می‌گذرد است. در این بازی کودکان به نوبت خود را به عنوان یک پادشاه یا یک ملکه تصور می‌کنند و در این مقام خواسته یا آرزو خود را به عنوان فرمان اعلام می‌کنند.

5 غذای مناسب کودکان در آلودگی هوا

3. در صحبت کردن به کودک کمک نکنید

بسیاری از والدین در مواقعی که فرزندشان کلمه ای را اشتباه تلفظ می‌کند، از سر دلسوزی، آموزش و … سعی بر تصحیح آن دارند که این کار، نه تنها کمکی به کودک نمی‌کند بلکه تاثیرات منفی را نیز برای او به همراه دارد. بنابراین توصیه می‌شود در مواقعی که فرزندتان در حال صحبت کردن است، یک شنونده فعال باشید و با تغییر حالات چهره و تکان دادن سر به او نشان دهید که صحبت های او برای شما ارزشمند است.

البته باید این نکته را به یاد داشته باشید در مواقعی که فرزند شما نمی‌تواند کلمات را درست بیان کند از گوش‌زد کردن دائم آن پرهیز کنید تا او مجبور نشود جمله را دوباره از اول برای شما بازگو کند.

4. با کودک بلند خوانی انجام دهید

یکی دیگر از بهترین راهکارها برای تقویت فن بیان کودک، به کار بردن تمرین بلندخوانی شعر، داستان و قصه‌هاست، البته نه با صدای گوش خراش و بلند

در صورتی که فرزندتان خواندن بلد است، کتاب خوانی را تبدیل به یک بازی کنید و در این روند همراه او باشید. اگر هم هنوز قادر به خواندن متون نیست می‌توانید با خواندن یک شعر از حفظ یا همراهی کردن با خواننده ای که صدایش از تلویزیون پخش می‌شود، کودک را به تلفظ صحیح کلمات ترغیب کنید.

نقش مهدکودک خوب در تقویت فن بیان کودکان

مهدکودک به عنوان یک محیط آموزشی و سرگرمی برای کودکان، نقش مهمی در تقویت فن بیان آن‌ها دارد. در مهدکودک، کودکان با همکاری و تعامل با هم و همچنین با معلمان و سایر کارکنان، مهارت‌های زبانی و ارتباطی خود را تقویت می‌کنند.

از جمله فعالیت‌هایی که در مهدکودک برای تقویت فن بیان کودکان انجام می‌شود، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. بازی‌های گفتاری: در مهدکودک، بازی‌هایی که بر پایه گفتار و تعامل کودکان ساخته شده‌اند، به آن‌ها کمک می‌کنند تا مهارت‌های بیان خود را تقویت کنند. مثلاً بازی‌هایی که برای تشویق کودکان به گفتگوی بیشتر با دیگران طراحی شده‌اند، می‌توانند بهبود فن بیان آن‌ها را تسریع کنند.
2. مطالعه کتاب: مهدکودک معمولاً شامل کتابخانه‌ای از کتاب‌های کودکانه است که به آن‌ها اجازه می‌دهد تا با دنیای زبانی و ادبی که برای هم‌سن‌های خود طراحی شده است، آشنا شوند. مطالعه کتاب‌های کودکانه، به کودکان کمک می‌کند تا با واژگان و اصطلاحات جدید آشنا شوند و فن بیان خود را بهبود بخشند.
3. بازی با کلمات و جملات: بازی‌هایی که بر پایه ترکیب کلمات و جملات ساخته شده‌اند، به کودکان کمک می‌کنند تا مهارت‌های بیان خود را تقویت کنند. مثلاً بازی‌هایی که برای تشویق کودکان به توصیف اشیا و حیوانات طراحی شده‌اند، می‌توانند بهبود فن بیان آن‌ها را تسریع کنند.
4. نمایش‌های تئاتر: نمایش‌های تئاتری که برای کودکان تهیه شده‌اند، به آن‌ها اجازه می‌دهد تا با واژگان و اصطلاحات جدید آشنا شوند و با تماشای نمایش‌ها، بهبود فن بیان خود را تسریع کنند. همچنین، بازی‌های نقش‌آفرینی و تمثیلی نیز می‌توانند به کودکان کمک کنند تا مهارت‌های بیان خود را تقویت کنند.

ویژگی های یک مهد کودک خوب

معرفی ۹ کتاب خوب برای تقویت بیان کودکان

در آخر این مقاله قصد داریم برای کمک بیشتر به یادگیری مهارت فن بیان چند کتابی که در این زمینه نوشته شده است را معرفی کنیم. البته برخی از آنها مخصوص کودکان نیست اما از آنجایی که فن بین شما بر فرزندتان تاثیر گذار است، توصیه می‌شود از این کتاب های آموزشی استفاده کنید از جمله:

ویدئو برای تقویت فن بیان کودکان

سوالات متداول شما درباره